Son fırça izini bekleyen “Ayazma”...

“Ayazma” adına Anadolu’nun birçok yerinde rastlanır. Serinlenilen yer anlamına geliyormuş. “Ayaz” kelimesinden türemiş. Soğuk su kaynaklarının olduğu alanlara deniyor genellikle. Ortadokslar da benzer anlamlar yüklemiş ve kutsal saymışlar buraları, “Hagiama” demişler. “Hagia” kutsal, “Ma” ise su anlamına geliyor. Zamanla bu şifa kaynaklarının yeryüzüne çıktığı mekanlar kültürümüze “Ayazma” olarak yerleşmiş.

Bu kutsal yerlerden biri de Çanakkale’ye bağlı Bayramiç ilçesi Evciler Köyü yakınlarında bulunan “Ayazma Pınarı Tabiat Parkı”. Kaz Dağları’nın mitolojik öyküleriyle bezenmiş, eteklerine gizlenip, bakir kalmayı başarmış cennet köşelerimizden.

Bayramiç ilkçağ dönemlerinde Truva Krallığı sınırları içerisindeymiş. Ortaçağ dönemlerinde ise savaşlar sonrası oluşan göçlerle Rumların yerleşim yeri olmuş. 14. yüzyılda Türk boylarının gelişi ile Türkiye toprakları arasında yer almaya başlamış. Gerçi İstiklal Savaşı esnasında Yunanlılar işgal ettiyse de 1922’de “geldikleri gibi gitmişler”, hem zaten “Çanakkale’de ne işleri varmış” :)

Ah bu Tanrıçalar ve hırsları… Tarihin ilk güzellik yarışması bu bölgede gerçekleşmiş mitolojiye göre. Ne çok Tanrıça sıfatı mevcut hikayelerde, şirket gibiler, her birimin yöneticisi var sanki :P Kötülük, iyilik, aşk, güneş, ay, akıl, bereket, deniz, güzellik, çirkinlik, adalet… saymakla bitmiyor. Tanrıça Eris de “kötülüğün” sembollerinden. Bir düğüne davet edilmediği için mitoloji tarihinde sinsice intikam alanlardan. Daha büyük bir sebep olsa ne olurdu kimbilir, resmen Truva Krallığı yıkılmış. Hikayeye göre öcünü almak için üzerinde “en güzele” yazılı altın bir elma atmış diğer Tanrıçalar arasına. Tanrıça da olsa işin içine güzellik girdi mi akan sular duruyor :) Güzellik hırsına bürünüvermişler. Baba Tanrı Zeus da bu durumu yumuşatmak için bir yarışma düzenleyerek, ön elemeyi yapmış. Son elemeyi ise İda Dağı’nda (bugünün Kaz Dağları) Truva Prensi Paris’e yaptırmış adalet duygusuna güvenerek. Son eleme “Evlilik Tanrıçası” Hera, “İlham Tanrıçası” Athena ve “Aşk Tanrıçası” Aphrodit arasında geçmiş. Herbir Tanrıça Paris'e vaadlerde bulunmuş kendisini seçsin diye. Ancak Paris ne aklı seçmiş ne de düzeni. O aşkın peşine düşmüş ve ona Spartalı Helen’i vaad eden Aphrodit’i seçmiş. Bu yüzden Aphrodit tarihte bilinen “ilk güzel” ünvanına sahip. O zamandan beri İda Dağı yani Kaz Dağları bu öykü ile anılır olmuş. Hatta Ayazma’da o günü teatral gösterilerle süsleyen anma törenleri de yapılmış 1974 itibariyle.

Bir de Sarıkız Efsanesi’nden sözedilir. Günümüzde efsanenin geçtiği doruk, Türkmenlerin uğrak yeridir ve adına “Sarıkız” denir, bir nevi Hac yeridir onlar için. Hüzünlü hikaye farklı versiyonlarla anlatılır. Aslında Truvalı Paris’in ve Sarıkız’ın öyküleri benzer. İkisi de uğursuzluk getirecek diye İda Dağına çıkarılıyor ve gözlerden uzak büyüyorlar. Sarıkız’ın durumu daha da vahim, güzel kızı çekemeyenler ona iftira atıp, nefslerine su serpmişler. Bu hikayelerin sembolik anlamlarına baktığınızda, İda Dağı’nın şifa ve güzellik iksiri taşıdığı sonucuna varabiliyorsunuz. Gerçekten de ağaçları, havası ve pınarlarıyla birçok tabiat alanından ayrışıyor.

Piknik amaçlı ziyaret edecekseniz, özellikle yaz aylarında erken saatlerde gitmenizde yarar var. Fotoğraf veya trekking amaçlı gidecekseniz en güzel kareleri sonbaharda alır, yürürken en can alıcı öyküleri ağaçlardan düşen yaprakların üzerinden okuyabilirsiniz. Zira yaz aylarında insan sesi daha baskın bu masal mekanda.

Ayazma Pınarı Tabiat Parkı Çanakkale’ye yakl. 2 saat uzaklıkta. Konaklama tesisleri yok, iyiki de yok. Özellikle sonbaharda fotoğraf rotalarınız arasında mutlaka bulunmalı. Son fırça izini bekleyen bir yağlı boya tablo düşünün, bu iz belki de sizin hayalinizde…